کارکردهای انسجامی عنصر «حذف» در نهج البلاغه (بررسی موردی 30 خطبه ی بلند)
نویسندگان
چکیده
حذف از جمله پدیده های زبانی است که در حوزههای مختلفی هم چون نحو و بلاغت قابل بررسی است. «هالیدی» و «حسن»، حذف را در کنار برخی عوامل دیگر به عنوان عوامل انسجام متن مطرح کردهاند؛ بدین صورت که با حذف یک عنصر زبانی، شکافی در متن ایجاد میگردد که ذهن مخاطب آن را با توجه به عنصری پیشین پرمینماید؛ چنین پدیدهای باعث انسجام و پیوستگی اجزای متن میگردد. در خطبههای نهجالبلاغه نیز با حذفهای گوناگون حرف، اسم، فعل، جمله و شبه جمله مواجه ایم که خالی از کارکرد انسجامی نیستند، بلکه در مواقعی حذف یک فعل یا حرف به عنوان برجستهترین عامل اتصال اجزای متن عمل میکند به گونهای که متن افقی را میتوان با تکیه بر عامل حذف به متنی عمودی بدل کرد، هم چنین کارکرد انسجامی حذف در تعامل و تعاون این عامل با برخی عوامل دیگر هم چون موازات نحوی، تکرار و ارجاع و به طور کلی در ایجاد انسجام آوایی بیشتر به چشم میآید. این تحقیق به شیوه ی توصیفی، موضوع کارکردهای انسجامی آن را در سی خطبه بلند نهج البلاغه تحلیل می نماید.
منابع مشابه
بررسی تصویر استعاری دنیا در خطبه های نهج البلاغه
امام علی (ع) در فصاحت و بلاغت بی مانند و در خطابه و سخنوری سر آمد است، سحنان زیبا و پرمحتوا و آموزنده او از روزگار زندگی پر بارزش، مورد توجه ادیبان و سخن شناسان و بزرگان علم وادب بوده است. نهج البلاغه با محتوای غنی و تصویر های زیبا و نغمه دلنشین، از همان آغاز توجه بسیاری از بزرگان دانش زیبا شناسی و هنر سخنوری را به خود جلب کرده است. دنیا یکی از موضوعات اصلی و محوری نهج البلاغه است که امام (ع) د...
متن کاملبررسی سبک شناسی تطبیقی خطبه ی 27 و نامه ی 28 نهج البلاغه (مطالعه ی موردی لایه یواژگانی)
سبکشناسی، روشی علمی و کاربردی در بررسی و تحلیل متون است که از طریق بازشناسی مختصات سبکیِ پربسامد و کشف پیوند آنها با معانی وانهادهشده در متن، سعی در شناخت افکار و کشف درونیات مؤلف دارد. پژوهش پیشرو با استفاده از روش سبکشناسی توصیفی و با استمداد از تحلیلهای دقیق آماری به بررسی لایهی واژگانی خطبهی 27 و نامهی 28 نهج البلاغه در بستر سبکشناسی تطبیقی پرداخته، سعی بر آن دارد که وجوه تمایز و تشا...
متن کاملکارکردهای «عقل» در نهج البلاغه
در نهجالبلاغه مردم به تعقل دعوت شدهاند و نقشها و کارکردهایی برای عقل ترسیم شده است، اما این موارد به صراحت بیان نشده و در فحوای کلام امام علی(ع) قرار دارند. کارکردهای عقل در نهجالبلاغه بر دو نوع است؛ یکی نظری که باعث ارتقای سطح معرفتی انسان میشود و دیگری عملی که باعث رشد جامعه خواهد شد. این نوشتار با روش توصیفی ـ تحلیلی به استخراج کارکردهای عقل و نظام بخشیدن به آنها در چهار محور میپردازد...
متن کاملجلوه هایی از ایجاز حذف در خطبه های نهج البلاغه
نهج البلاغه طراز فصاحت و پیرایه ی بلاغت، آبشخور آشنایی زدایی های ادبی و سرچشمه معانی والای انسانی است.امیرالمومنین به منظور رعایت بلاغت در سخن خویش، از شگردهای مختلف بلاغی ازجمله ایجاز حذف خواه در حرف وخواه در کلمه و جمله، بهره برده است. ایجازحذف که ابن جنی آن را شجاعت عرب نامیده، در کلام امام (ع) بسبب تفخیم وتهویل مقام ،افاده شمول معنایی، دفع توهم خلاف مقصود از مخاطب، ایجاد یک نوع طنین خاص در ...
متن کاملبررسی زیباییشناسی عناصر ادبی خطبه 224 نهج البلاغه
بیشتر ناقدان ادبی عناصر ادبیات را معنا، عاطفه، صور خیال و اسلوب میدانند نقد فنی یا زیباییشناسی نیز متن ادبی را بر پایهی چهار عنصر مذکور مورد بررسی قرار میدهد این نوع نقد به بررسی متون ادبی براساس اصول هنری میپردازد و در این فرآیند از به کارگیری ابزارهای خارجی مانند تاریخ، روانشناسی، جامعه شناسی و ... اجتناب میورزد و زیباییشناسی با آنکه علم نوپایی نیست به حد کافی از نظام برخوردار نشده است...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
دراسات فی العلوم الانسانیهجلد ۲۰، شماره ۲، صفحات ۶۹-۸۲
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023